De Alba is een kunstmatige plas bij Oosterhuizen en het Apeldoorns kanaal in de Nederlandse provincie Gelderland. Het heeft een oppervlakte van 0,27 km².

Aanvankelijk was hier een zandheuvel genaamd de Scherpenberg, en verder heidegebied.

De plas is ontstaan door de afgraving van kalkzandsteen vanaf 1906 door de steenfabriek Alba.

Alba betekent wit in het Latijns en slaat terug op het witte zand dat voor de kalkzandsteen gebruikt werd.

Het geheel werd decennialang afgegraven door Alba. De export verliep in de beginjaren onder meer via het tegenoverliggende Apeldoorns kanaal en een smalspoor naar de spoorlijn Dieren - Apeldoorn. Nadat aan de activiteiten van Alba een eind was gekomen, kreeg de firma Roelofs Den Ham in 1994 een vergunning om hier aan zandwinning te gaan doen - een vergunning die later werd overgenomen door de zandexploitatiemaatschappij ALBA V.O.F.

 Zoals in de voorwaarden was bepaald werd de exploitatie in 2005 afgerond en het winningsgebied tot natuurgebied omgevormd. In november 2015 hebben Richard en Silvia Romijn het gebied gekocht en zijn dit gaan ontwikkelen als landgoed met beschermd natuur.